Alman Çeşmesi : İki Ülke Arasındaki Dostluğun Simgesi

DAS Zeitung okuyucularına, İstanbul’un yoğun tarihi eser kültürü arasında kendine yer bulmuş olan, Alman Çeşmesi diye bilinen meydan çeşmesinin tarihinden bahsetmek istedik. Karşınızda, iki ülkenin çok eskilere dayanan dostluğu…

Osmanlı – Almanya İmparatorluğu ilişkileri açısından büyük bir öneme de sahip olan Alman Çeşmesi, günümüzde İstanbul’un Sultanahmet Meydanı’nda, Sultan I. Ahmed Türbesi’nin karşısında yer almaktadır. Yapımına 1899 yılında başlanan meydan çeşmesi, 1901 yılında iki ülkenin yetkililerinin de katıldığı bir törenle açılmıştır.

Alman çeşmesi, heykelli Avrupa çeşmelerine de, Osmanlı meydan çeşmelerine de benzemez. Yüksek bir taban üzerine oturtulmuş, sekizgen planlı bir yapıdır. Su haznesinin üzerinde sekiz sütunun taşıdığı bir kubbe yer alır. Sütunları birbirine bağlayan kemerlerin üzerinde birer madalyon bulunur. Dördünün içinde yeşil zemine II. Abdülhamid tuğrası, diğer dördünün içinde Prusya mavisi üzerine II. Wilhelm’in simgesi olan “W harfi” altında II sayısı konulmuştur.

Koyu yeşil renkte kolonların taşıdığı bir kubbe ile örtülü çeşmenin tunç kitabesinde Almanca olarak “Alman Kaiser’i Wilhelm II 1898 yılı sonbaharında Osmanlıların hükümdarı haşmetlü Abdülhamid II nezdinde ziyaretinin şükran hatırası olarak bu çeşmeyi yaptırdı” yazmaktadır.

Ayrıca Alman Çeşmesi ‘nde bir de Osmanlıca kitabe bulunmaktadır. Ahmet Muhtar Paşa’nın beyti sülüs yazısıyla İzzet Efendi tarafından yazdırılmıştır. Kitabede “Hazreti Abdülhamid Hanın muhibbi halisi Ziveri eklili haşmet, kayser alitebir Ya’ni alman imparatoru, hükümdarı güzi Hazreti Wilhelmi Sani, kamuranı nizigar Padişahı ali Osmani ziyaret kasdidüb Mahdemiyle eyledi İstanbulu pirayedar Bu mülakatı muhabbet perveri tezkar içün Eyledi bu çeşmesarı saha piray-i karar Sübesü cari olan abı safa teşkil eder Abi safii müsafata misali abdar Vakfa giri hayret eyler çeşmi ehli dikkati Tarzi inşasındaki hissi bedii zernigar Rükni ak’vai hayatoldukça abi canfeza Payidar olsun bu te’sisi muhabbet üstüyar Bi bedel tarihi caridir lisanı luleden Oldu bu çeşme mülakate ne dicu yadigar” yazmaktadır.

Alman Çeşmesi Tarihi Açıdan Neden Önemlidir?

Alman Çeşmesi ‘nin tarihine bakacak olursak, bugün bile devam eden Türk-Alman dostluğunun çok eskilere dayandığını görebiliriz. Osmanlı – Almanya İmparatorluğu döneminde, II. Wilhelm tahta geçtikten sonra, komşu ülkelerle ticari ilişkileri de güçlendirmek amacıyla ziyaretlere başlamıştı. Bu ziyaretler sırasında 1889 yılında İstanbul’a da uğramıştır. II. Abdülhamid de bu ziyarete oldukça önem göstermiş, son derece misafirperver davranmış ve Alman İmparatoru II. Wilhelm’e armağanlar takdim etmiştir.

Ziyaretlerini tamamlayan Alman İmparatoru, Almanya’ya dönünce İstanbul’a armağan etmek üzere bir çeşme yaptırma isteğini iletmiştir. Bunun neticesinde, su kaynaklarının bol olduğu Sultanahmet meydanı belirlenmiş ve çalışmalara başlanmıştır. Çeşmenin planlarını Kaiser’in özel danışmanı Mimar Spitta çizmiş, yapımını Mimar Schoele üstlenmiştir. Ayrıca Alman mimar Carlitzik’le İtalyan Mimar Joseph Antony de bu projede çalışmışlardır. Alman hükûmeti önce hipodrom alanını düzenlemiş, meydanın ağaçlandırılması yapıldıktan sonra Almanya’da hazırlanan çeşme buradaki temeller üzerine oturtulmuştur.

1901 yılında iki ülkenin de yüksek makamlı temsilcilerinin de katılımıyla, açılış töreni gerçekleşmiştir. Alman Çeşmesi Alman İmparatoru’nun ziyaretini ölümsüzleştirme amacı güdülerek yapılmıştır. Çeşmenin yapılışından önce ve sonrasında, iki ülke arasında yaşanan bu güzel ilişkiler, daha sonra iki ülke arasında ittifak kurulmasının da temellerini atmıştır.

Onca yılın ardından günümüze kadar güzelliğini korumaya devam eden bu mimari yapıyı, İstanbul’a yolunuz düşerse mutlaka ziyaret etmenizi öneririz!

 

Bu yazı ilginizi çektiyse, bunlara da göz atabilirsiniz: Almanya Gezilecek Yerler Listesi 1

Kaynakça: Wikipedia

Listen to “Alman Çeşmesi” on Spreaker.